Kilka tygodni temu wspominałem Wam o legendarnych autobusach niemieckiego Neoplana, którego pionierski wkład w dzisiejszy obraz drogowego transportu pasażerskiego, jest nieoceniony. Nie jest jednak tak, że tylko Neoplan odegrał znaczącą rolę w rozwoju tej formy transportu. Równocześnie z zakładami Neoplana, także w Niemczech, rozwijał się inny, równie ważny producent autobusów - Karl Kässbohrer Fahrzeugwerke GmbH, znany szerzej jako Setra.
W 1951 na targach Internationale Automobil – Austellung, zaprezentowano pierwszy autobus Setra S8. Pojazdy zaprojektowany został na desce kreślarskiej Otto Kässbohrera i był pierwszym autobusem zbudowanym na całkowicie samonośnym nadwoziu. W 1951 roku było to coś niespotykanego, ponieważ wszystkie dotychczasowe konstrukcje oparte były na klasycznym - zestawie podwozie plus nadwozie. Otto Kässbohrer złamał jeszcze jedną zasadę, która dotychczas pozostawała całkowicie nienaruszalna, mianowicie w swoim autobusie umieścił silnik z tyłu, za tylną osią. Takie rozwiązanie pozwoliło na lepsze zagospodarowanie przestrzeni, ukształtowanie podłogi w poszczególnych sekcjach pojazdu, oraz znacznie uprościło produkcję. Model S8 odegrał także kluczową rolę w późniejszym nazewnictwie autobusów Kässbohrera, który zdawał sobie sprawę z trudności wymówienia jego nazwiska przez obcokrajowców. Setra to nic innego, jak skrót od Selbsttragend, czyli samonośny. Niemal od pierwszego pojazdu Setra zawarła w oznaczeniach modelu ilość siedzeń. Symbol S8 oznaczał dosłownie 8 rzędów siedzeń. Z kolejnych oznaczeń nowszych modeli także można było wyczytać tę informację. Dla przykładu oznaczenie 215 zawierało w sobie informację o serii – 200, oraz ilości rzędów siedzeń – 15.
Kolejne serie produkcyjne były dla Setry przełomowe niemal za każdym razem. Nietuzinkowe pomysły oraz innowacyjne rozwiązania przysporzyły firmie wielu klientów. W roku 1973 na Międzynarodowym Salonie Genewskim Setra zaprezentowała nowoczesny, trzyosiowy autobus turystyczny S200. Olbrzymi, świetnie zaprojektowany i nowoczesny autokar zrobił na odwiedzających targi ogromne wrażenie. Pojazd miał prawie 4m wysokości, co pozwoliło na wysokie umieszczenie pokładu pasażerskiego i dobre rozplanowanie przestrzeni poniżej. Seria 200 była dla Setry przełomowa, choćby ze względu na fakt, iż zbiegła się z 25-leciem działalności firmy. Projektanci Setry postanowili wykorzystać ten fakt i niedługo po pokazaniu modelu S200, zaprezentowano światu całą serię autobusów z przeznaczeniem miejskim, lokalnym, międzymiastowym oraz dalekobieżnym. Nowością był niskopodłogowy autobus przeznaczony do ruchu podmiejskiego. Nie bali się oni także eksperymentów. Odpowiedzią Setry na rosnące zapotrzebowanie na coraz większe autobusy turystyczne miał być przegubowy autokar wysokopodłogowy. Niestety nie wyszedł on nigdy poza fazę prototypu, ponieważ regulacje dotyczące ruchu drogowego w poszczególnych krajach europejskich nie dopuszczały do ruchu tego typu pojazdu. Seria 200 mimo wieku nadal spotykana jest na europejskich drogach. Autobusy cechowała trwałość i niezawodność, które po dziś dzień cenione są przez użytkowników.
W tym miejscu chciałbym opowiedzieć Wam jeszcze o oznaczeniach poszczególnych autobusów Setry, a dzięki którym łatwo rozpoznać z pojazdem, o jakim przeznaczeniu mamy do czynienia. Nie będę oczywiście przytaczał tutaj wszystkich skrótów, a jedynie te podstawowe. Zaczniemy więc od symbolu HD (Hochdecker), który oznaczał autobus wysokopokładowy. HDH (Hochdeckerhoch) oznaczał podwyższony autobus wysokopoładowy, a HDS (Hochdeckersuper) to nic innego, jak dwupokładowy autokar z miejscem dla kierowcy i wejściem na niższym pokładzie. Autobus oznaczony symbolem DT to piętrowy autokar turystyczny (Doppelstock-Turistikbus). Autobusy miejskie i podmiejskie oznaczano kolejno symbolami SL, NC i UL. Oznaczeń jest oczywiście znacznie więcej, ale na potrzeby tego wpisu nie będę ich przytaczał.
Dzisiaj chciałbym Wam zaprezentować świetną miniaturkę autobusu Setra 215 HD (Hochdecker), w wykonaniu Herpy. Jak pewnie większość z Was już wie, Herpa specjalizuje się w produkcji modeli samochodów w skali H0, czyli skali odpowiadającej najpopularniejszej przedziałce modeli kolejowych. Miniaturka wykonana jest z plastiku, co pozwoliło na bardzo szczegółowe odwzorowanie wielu detali, m.in. linii podziału blach, klap luków bagażowych oraz wlotów powietrza. Technika wykonania modelu pozwoliła też uniknąć problemów ze zbyt grubą, lub zbyt cienką powłoką lakierniczą. Modeli Setry 215 HD mam kilka, ale na prezentację pierwszego, wybrałem miniaturkę w malowaniu Chalon Turisme. Ja ze swojej strony wprowadziłem jedynie małe poprawki, wynikające z faktu, że producent nie zadbał o pomalowanie migaczy czy tylnych kloszy reflektorów. Dodałem także od siebie obrysówki po bokach autobusu oraz głębie wlotów powietrza w tylnych partiach nadwozia. Przyznam, że taki zabieg nieco podnosi walory modeli, a i daje naprawdę wielką frajdę podczas pracy.
Jak wiecie ostatnia rewolucja w mojej kolekcji skierowała ją właśnie w stronę skali 1:87, która moim zdaniem, jako najbardziej wszechstronna skala modelarska, stwarza ogromne możliwości dla każdego, kto poszukuje czegoś dla siebie. Ja, póki co, celuję w autobusy i samochody ciężarowe, ale kto wie, dokąd zaprowadzi mnie ta droga? Tymczasem pozostawiam Was ze świetnym modelikiem Setry 215 HD w wykonaniu Herpy.
Autor wpisu: Szymon "Finster" Stasiczek
Dzień dobry!
OdpowiedzUsuńSeria Kultowe Autobusy PRL- u są ładniejsze od tego zielonego ?
Mam nadzieję, że Ty masz coś z tej serii do zaprezentowania to czekam na wpis kolejny.
Czy ta Setra jest zrobiona przez filmie mercedes?
Kultowych autobusów nie mam, nie zbieram. Są w innej skali, wykonane inną metodą, toteż trudno je porównywać. Model Herpy wykonany jest z plastiku, który jest wdzięczniejszym materiałem niż stop. Pozwala to na lepsze odwzorowanie detali, co mnie osobiście bardziej odpowiada. Wszystkie informacje o tym, kto jest producentem autobusów Setry masz we wpisie;)
Usuń