Praga S5T pojawiła się już na blogu Muzeum 1:43 w 2020 i 2021 roku. Były to wówczas świeże, jeszcze ciepłe nowości z rosyjskiej Start Scale Models. Wiele się od tego czasu wydarzyło i dostępność do modeli rosyjskich producentów stała się nieco utrudniona, ale postanowiłem odgrzebać dla Was trzecią, z ówczesnej dostawy czechosłowackich Prag. Dzisiaj chciałbym zaprezentować Wam klasyczną, skrzyniową wersję ciężarówki, która w znacznym stopniu przyczyniła się do odbudowy czechosłowackiej gospodarki w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych ubiegłego wieku. 

Od jakiegoś czasu nurtuje mnie pewien paradoks. Mianowicie, gdy żyliśmy w peerelu i wczesnych latach po peerelowskich wszyscy zakochani byliśmy w zachodniej motoryzacji. Nie zwracaliśmy uwagi na toporne Polonezy, Fiaty, Wartburgi, dychawiczne Jelcze czy gwiżdżące Tatry. Były dla wielu z nas czymś wręcz okropnym, symbolizującym techniczne zacofanie oraz wszelkie zło epoki szumnie nazwanej socjalistyczną. Wzdychaliśmy za to, jak Romeo pod balkonikiem Julii, do cytrynek, beemek, audic i renówek. Paradoksalnie dzisiaj, ponad trzydzieści lat po upadku komunizmu, w tej samej Polsce, coraz częściej słyszy się o tęsknocie za rodzimą motoryzacją. Dokładnie tą samą, o której jeszcze kilkanaście lat temu każdy z Polaków starał się zapomnieć, kupując sprowadzane z Niemiec Audi 80 lub leciwego Golfa, w myśl zasady „stare niemieckie, lepsze niż nowe polskie”. 

Częstotliwość publikowania wpisów w Muzeum 1:43 znacznie ostatnio spadła. Zapewne to zauważyliście. Nie oznacza to jednak, że nasza trójka straciła zainteresowanie kolekcjonowaniem modeli. Nic z tych rzeczy. Kolekcje Arka i Sławka rozrastają się cały czas, a moja znacznie ewoluowała, mimo to, zmierza w ciekawym kierunku. Pewnie część, a może większość z Was już wie, że całkowicie pozbyłem się modeli w skali 1:43 i skupiłem się na popularnej skali H0, czyli 1:87. 

Szukając wyrazu bliskoznacznego dla samochodów Skoda, przychodzi mi na myśl głównie określenie ZAZDROŚĆ. Widząc, czym są dzisiaj Nasze fabryki samochodów – gruzem, patrzę na Czeską Skodę i widzę potęgę. Szeroki wachlarz oferowanych modeli i wersji nadwoziowych. Patrzę także w przeszłość by zobaczyć, co my przedstawialiśmy, a co oferowała Skoda. Polska produkowała średnio przez dwadzieścia lat jeden typ samochodu, sąsiedzi z południa, co pięć lat wypuszczali nowy model. Legendarne samochody? 

Praga S5T z zabudową kung przyjechała do mnie razem z pokazywaną jakiś temu biało czerwoną wywrotką. Mój zachwyt nad kungiem ani trochę nie ustępuje temu, jaki towarzyszył mi przy opisywaniu modelu wywrotki. Dlaczego? To proste – kung jest wykonany na identycznym poziomie. Nie ma, co prawda wielokolorowego nadwozia, ale trudno oczekiwać od tego typu pojazdu, że będzie krzyczał żywymi, zwracającymi na siebie uwagę barwami.

- Nie ma miasta Londyn, jest Lądek, Lądek Zdrój! - potwierdzam, sprawdziłem kilka razy i istnieje Lądek, Lądek Zdrój. Londynu nie sprawdzałem, więc w myśl zasady, jak czegoś nie widziałem to… Jedno z najcieplejszych wspomnień mojego dzieciństwa to wczasy z dziadkami w Lądku Zdroju. Już się rozpisywałem o tym przy okazji wpisu o jakimś enerdowskim aucie, ale wierzcie mi, to wspomnienie jest ciągle żywe i z chęcią pojechałbym tam jeszcze raz. Po blisko czterdziestu latach, chciałbym zobaczyć na ile moje wspomnienie pokrywa się z rzeczywistością. 

Po zakończeniu II Wojny Światowej transport samochodowy w całej niemal Europie opierał się głównie na pozostałościach powojennej pożogi. Naprawiano wszystko, co rokowało jakiekolwiek nadzieje, na choć chwilowy użytek. Naprędce odbudowywane zakłady, mimo braku surowców i wielkich problemów z dostawami, usiłowały uruchomić produkcję samochodów, ponieważ bez nich odbudowa gospodarek nie miała szans się udać. Nie inaczej było w Czechosłowacji, w której zapotrzebowanie na cywilne ciężarówki było ogromne. 

Historia Tatry 111 sięga początków II Wojny Światowej. Dowództwo Wehrmachtu, tuż po aneksji Czechosłowacji, zleciło zakładom Tatry zaprojektowanie nowej, uniwersalnej ciężarówki dla wojska. Za projekt odpowiadał Hans Ledwinka, który podszedł do zadania bardzo poważnie i stworzył legendarny dziś pojazd. Jego sukces paradoksalnie nie przyczynił się do zwycięstwa III Rzeszy, lecz do budowy socjalistycznych gospodarek już po wojnie. Sam Hans Ledwinka oskarżony został o kolaborację i trafił na pięć lat do więzienia. Zrehabilitowano go dopiero w 1992 roku, czyli 25 lat po śmierci…

Pamiętacie wpis o bordowej Skodzie 120L, w którym ubolewałem nad tym, iż nie udało mi się kupić wymarzonej, błękitnej miniatury? Otóż jakiś czas temu przydarzyła mi się niesamowita historia, dzięki której, finalnie mogę Wam zaprezentować modelik błękitnej 120stki. Ale od początku. Jak wspomniałem, przy okazji prezentacji modelu Skody 120L w kolorze bordowym, jęczałem że przez swoje ociąganie się, przegapiłem błękitny model tego autka. No cóż, po raz kolejny okazało się, że czasem nie warto się ociągać i zaufać impulsowi.